Restrykcje kaloryczne gwarantują dłuższe życie? Nowe badanie

Zastanawialiście się kiedyś, czy sposób, w jaki się odżywiamy, może realnie wydłużyć nasze życie? Czy stosowanie diety opartej na ograniczeniu kalorii lub postach przerywanych przynosi inne korzyści zdrowotne, które dotychczas nie zostały w pełni zbadane? Te pytania leżą u podstaw badania przeprowadzonego przez zespół naukowców, którzy postanowili prześledzić wpływ różnorodnych form restrykcji kalorycznych na zdrowie i długość życia.

Przełomowy eksperyment dostarcza nam prawdopodobnych odpowiedzi i rzuca nowe światło na wiele nieoczywistych mechanizmów związanych z dietą i starzeniem się. Trzeba jednak pamiętać, że badanie przeprowadzone było na zwierzętach (myszach), a wnioski muszą być jeszcze potwierdzone kolejnymi analizami (również takimi na ludziach).

Ograniczenie kalorii a długość życia

Zespół badawczy, złożony z naukowców z Calico Life Sciences oraz Jackson Laboratory, postanowił przeanalizować, jak restrykcje kaloryczne oraz posty przerywane wpływają na długość życia oraz zdrowie niemal tysiąca genetycznie zróżnicowanych myszy.

Badanie, rozpoczęte w 2016 roku i zakończone w 2024 roku, miało na celu porównanie różnych form diety: ograniczenia kalorii o 20% i 40% oraz postów przerywanych trwających jeden lub dwa dni w tygodniu. Eksperyment koncentrował się na długoterminowych efektach zdrowotnych i metabolicznych tych diet.

Restrykcje czy intuicja: Jakie podejście do diety jest zdrowsze?

Najważniejsze wnioski z badania

W jaki sposób restrykcje kaloryczne mogą wpływać na długość życia? Wiele zależy od genetyki i intensywności diety. Największe przedłużenie życia zaobserwowano u myszy poddanych 40% ograniczeniu kalorii, ale jednocześnie wiązało się to z utratą masy mięśniowej oraz osłabieniem odporności.

Wydłużenie życia, ale za jaką cenę?

Naukowcy potwierdzili, że zarówno restrykcja kaloryczna, jak i post przerywany przyczyniają się do wydłużenia życia myszy. Największy efekt zaobserwowano w grupie, która miała dietę ograniczoną o 40% kalorii. Te myszy żyły średnio o 9 miesięcy dłużej niż ich odpowiedniki karmione bez ograniczeń.

Jednakże wydłużenie życia wiązało się z pewnymi kompromisami. Myszy poddane najostrzejszej restrykcji kalorycznej doświadczyły spadku masy mięśniowej i zmniejszenia odporności, co zwiększało ich podatność na infekcje.

Dlaczego fat-shaming NIE działa?

Długość życia: Geny czy dieta?

Zaskakująco, wyniki badania wykazały, że długość życia była w dużej mierze dziedziczna. Okazało się, że genetyka miała większy wpływ na długość życia niż sama dieta. Choć restrykcje kaloryczne wyraźnie przyczyniały się do wydłużenia życia, efekt ten był zróżnicowany w zależności od genotypu myszy. Genetyczna różnorodność populacji pozwoliła również odkryć, że pewne genotypy lepiej reagowały na restrykcje dietetyczne niż inne.

Post przerywany: Efekty nie dla każdego

Post przerywany, choć skuteczny w wydłużaniu życia myszy o niższej wadze początkowej, nie przynosił takich samych korzyści u myszy z wyższą wagą przed rozpoczęciem eksperymentu. Co więcej, dwudniowy post przerywany miał negatywny wpływ na układ krwiotwórczy, co objawiało się zaburzeniami w populacjach komórek erytroidalnych.

Otyłość to nie wszystko

Jednym z najciekawszych odkryć było to, że zmniejszenie otyłości czy obniżenie poziomu glukozy na czczo, uznawane za kluczowe dla zdrowia metabolicznego, nie były związane z wydłużeniem życia. Sugeruje to, że restrykcje kaloryczne wywołują efekty, które wykraczają poza proste przeciwdziałanie otyłości.

Pomimo że restrykcja kaloryczna prowadziła do zmniejszenia masy ciała i tkanki tłuszczowej, badanie wykazało, że myszy, które zachowały więcej masy ciała, żyły dłużej. To paradoks, który podważa popularne przekonania o korzystnych skutkach redukcji masy ciała w kontekście długowieczności.

Co to oznacza dla ludzi?:

Choć badanie przeprowadzono na myszach, jego wyniki mają daleko idące implikacje dla badań nad ludzkim starzeniem się i zdrowiem. Sugerują, że efekty restrykcji kalorycznych mogą być bardziej złożone niż dotychczas sądzono. O ile poprawa zdrowia metabolicznego jest istotna, to nie zawsze przekłada się na wydłużenie życia. To odkrycie rodzi nowe pytania o to, jakie biomarkery są najbardziej wartościowe w ocenie interwencji dietetycznych u ludzi i jak najlepiej dostosować diety do indywidualnych potrzeb genetycznych.