Pomijanie śniadania: Co się dzieje, kiedy go nie zjesz?

„Śniadanie to najważniejszy posiłek dnia” – każdy zna to powiedzenie. Ale czy jest prawdziwe? W jaki sposób pomijanie śniadania może wpłynąć na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne? Sprawdzamy co na ten temat mówi nauka!

Śniadanie to pierwszy posiłek w ciągu dnia, zjadany w godzinach porannych. Kończy czas „nocnego postu”, wyrównuje poziom glukozy we krwi i dostarcza organizmowi energię. Niektórzy twierdzą jednak, że niejedzenie śniadania wiąże się z wieloma benefitami, z których najważniejszym jest utrata wagi. Kto ma rację? Dlaczego warto jeść śniadanie? A może lepiej je opuszczać?

Czy warto jeść śniadanie?

Nawet 40% dorosłych Polaków codziennie pomija śniadania – twierdzi Prof. Jadwiga Charzewska, ekspert Instytutu Żywności i Żywienia. Zwykle robią to ze względu na brak czasu, apetytu lub chęć „pospania” trochę dłużej. Przez część osób nie jedzenie śniadania jest też uważane za świetny sposób na utratę wagi. Badania mówią jednak, że nie mają racji, a pominięcie śniadania może przynieść więcej szkód niż korzyści.

Niejedzenie śniadania oznacza przede wszystkim, że odbierasz swojemu ciału możliwość przyswojenia elementów odżywczych po dłuższym okresie postu (kiedy śpisz). Może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie i prowadzić do poczucia zmęczenia, problemów z koncentracją, huśtawek nastrojów, problemów z sercem, uciążliwych migren i spowolnienia metabolizmu.

Okazuje się też, że osoby, które jedzą śniadania, przyswajają stosunkowo większą ilość składników odżywczych w ciągu dnia (w tym błonnik, witaminy i minerały) niż osoby, które nie jedzą śniadań. Zbilansowane śniadanie może znacznie przyczynić się do lepszego samopoczucia i stanu zdrowia. Dlatego zdecydowanie nie warto pomijać tego posiłku!

Zaplanuj zakupy i zamów je online. Mogą dojechać jeszcze tego samego dnia

Jak opuszczenie śniadania wpływa na Ciebie i Twój mózg?

Regularne opuszczanie śniadania może nieść negatywne konsekwencje nie tylko dla naszego zdrowia fizycznego, ale także psychicznego. Wiąże się z obniżonymi możliwościami poznawczymi (zdolność koncentracji, zapamiętywania itd.) oraz ma negatywny wpływ na nasz nastrój.

Gorsze wyniki: Problemy z koncentracją

Ominięcie śniadania może negatywnie wpłynąć na Twoje funkcje poznawcze. Pierwszy posiłek w ciągu dnia to dla mózgu rodzaj paliwa, który pozwala mu efektywnie pracować. Zapewnia mu odpowiednie składniki odżywcze, które wspierają jego działanie. Dlatego, jeżeli nie zjesz śniadania, możesz mieć problemy z koncentracją i pamięcią.

Udowodniły to wyniki badania przeprowadzonego w 2017 roku. Okazało się, że osoby, które zjadły śniadanie wykazywały się lepszymi zdolnościami poznawczymi (w tym pamięcią krótkotrwałą i długotrwałą i możliwością utrzymania uwagi) niż osoby, które nie zjadły śniadania.

Stres i huśtawki nastrojów

Co ciekawe pomijanie śniadań koreluje z większym prawdopodobieństwem wystąpienia zaburzeń psychicznych takich jak depresja czy przewlekły stres. Badanie Pendgpida i Peltzera z 2020 roku wykazało, że osoby, które nie jadały śniadań raportowały niższe wyniki w zakresie poczucia szczęścia, krótszy czas snu i gorszą jakość snu, a nawet zachowania samobójcze.

Niejedzenie śniadania może spowodować podniesienie poziomu kortyzolu. Ten hormon reaguje nie tylko na stres psychiczny, ale też ten fizyczny jak np. opuszczenie posiłku. To właśnie dlatego niejedzenie śniadania może prowadzić do rozregulowania systemu nerwowego i co za tym idzie zwiększonego poziomu lęku i stresu.

Jakie są najzdrowsze płatki? Zobacz co wybrać na śniadanie

Zmęczenie: Obniżony poziom cukru we krwi

Jedzenie jest paliwem, które napędza cały organizm do działania. Zwykle po nocy poziom glukozy we krwi jest obniżony. Jeżeli nie podniesiemy go za pomocą zbilansowanego śniadania, będzie spadał jeszcze bardziej w trakcie poranka i Twojego dalszego dnia. W dłuższej perspektywie może to prowadzić do dużych skoków cukru, a nawet wzmagać prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę 2 stopnia.

Obniżony poziom cukru we krwi powoduje też uczucie zmęczenia i prowadzi do problemów z koncentracją. Możemy temu jednak z powodzeniem zapobiec jedząc regularne i zdrowe śniadania.

Czy omijanie śniadania pomaga schudnąć?

Wiele osób twierdzi, że omijanie śniadania wspomaga utratę wagi. Badania wskazują jednak na coś całkowicie innego. Jedzenie śniadania może wręcz zmniejszać ryzyko otyłości. Regularne spożywanie zbilansowanych śniadań prowadziło do spadku wartości wskaźnika BMI u badanych (w przeciwieństwie do osób, które tego śniadania nie jadły).

Skąd wziął się pogląd, że pominięcie śniadania może pomóc schudnąć? Żeby tracić wagę musimy utrzymywać deficyt kaloryczny (czyli jeść trochę mniej niż wskazuje na to nasze zapotrzebowanie). Usunięcie śniadania z jadłospisu to na pierwszy rzut oka wyeliminowanie części spożywanych kalorii. Ale… trzeba wziąć pod uwagę, że często ten brak próbujemy potem zrekompensować co może prowadzić do podjadania. Dodatkowo brak śniadania oznacza też wolniejszy metabolizm i mniej energii – więc też mniejszy ruch i mniej spalonych kalorii.

Spowolniony metabolizm

Nieustanne opuszczanie śniadania może spowolnić metabolizm i tym samym prowadzić do problemów ze zrzuceniem zbędnych kilogramów. Dlaczego? Tak jak mówiliśmy brak jedzenia to dla organizmu stres. W takiej sytuacji ciało chce walczyć o przetrwanie i oszczędzać jak największą ilość energii. Wiele różnych procesów (w tym metabolizm) zwalnia. Organizm stara się też zachować jak najwięcej tkanki tłuszczowej w ramach rezerwy „na później”.

Zależy Ci na zdrowym odżywianiu? Sprawdź rabaty na cateringi dietetyczne

Większe narażenie na zachcianki

Brak śniadania to dla naszego organizmu moment kryzysowy. Może narazić nas na niezdrowe zachcianki w ciągu dnia (sięganie po chipsy czy ciastka), które w szybki sposób dodadzą energii, ale nie zaspokoją głodu na długo. Jedno wiemy na pewno: człowiek głodny to człowiek zdesperowany i sięgnie po każde jedzenie, które znajdzie się pod jego ręką.

Zbilansowane i bogate w białko śniadanie może z powodzeniem zapobiec podjadaniu. Zaspokaja apetyt, dostarcza odpowiednich składników odżywczych i wyrównuje poziom cukru we krwi. To właśnie między innymi dlatego osoby, które je jedzą, zwykle spożywają zdrowsze posiłki również w ciągu dnia.